Zakłady Elektrod Węglowych „1 Maja” w Raciborzu

Zakłady Elektrod Węglowych „1 Maja” w Raciborzu

Zakłady Elektrod Węglowych „1 Maja” w Raciborzu nie są „stare jak świat”. Początki zakładu sięgają roku 1895 i są związane bezpośrednio zarówno z Wiedniem, jak i z Berlinem.  Dwóch wiedeńczyków Fritz i Moritz Edle von Hardtmuth zarejestrowało w październiku w Berlinie spółkę Aktiengesellschaft für Fabrikation von Kohlenstiften. Wykupując w rejonie Raciborza około 20 hektarowy teren rozpoczęło tam budowę fabryki, która, w oparciu o grafit, przez kolejne lata miała produkować różnego rodzaju produkty. Szczególnym produktem wytwarzanym w fabryce były elektrody węglowe do lamp łukowych – wówczas powszechnie stosowanych w latarniach licznych.

W chwili gdy właściciele wycofują się z biznesu elektrodowego, w 1912 roku znaczną część udziałów nabyła berlińska firma Rütgers, by 4 lata później połączyć zakłady w Raciborzu i Berlinie. W 1928 roku dochodzi do fuzji koncernów Rütgers i Siemens. Powstała spółka przyjmuje nazwę Siemens Planiawerke Aktiengesellschaft für Kohlenfabrikation, a nowym członkiem zarządu został John Rudolph który rozwinął produkcję szczotek węglowych do maszyn elektrycznych.

Po I wojnie światowej zakład poszerzył swój profil produkcyjny o wyroby wielkotonażowe – elektrody do produkcji karbidu, stali oraz anody do produkcji aluminium. Zakład stał się wtedy największym światowym producentem tego typu wyrobów.

Wskutek działań wojennych, w okresie 1939-1945 ponad 60% zakładu zostaje zniszczone, a duża część instalacji technologicznych zostaje po wojnie wywieziona przez Rosjan. W czerwcu 1945 roku rozpoczyna się odbudowa zakładu pod nazwą Fabryka Elektrod Węglowych Plania. W 1951 roku następuje upaństwowienie zakładu i nowa nazwa brzmi Zakłady Elektrod Węglowych „1 Maja” w Raciborzu. Po transformacji w 1989 roku zakład zostaje w 2000 roku wykupiony i przyłączony do koncernu SGL Carbon. W listopadzie 2017 firma została sprzedana funduszowi inwestycyjnemu Triton Partners i w maju 2018 przyjęła nazwę COBEX Polska sp. z o.o. Do spółki COBEX Polska sp. z o.o należy również Zakład Elektrod Węglowych w Nowym Sączu.

Źródła:
1. Wikipedia
2. Cobexgroup.pl
3. Nowiny Raciborskie – www.nowiny.pl

Zakład elektrod węglowych „1 maja” w Raciborzu graficznie

Pismo przedstawia firmówkę Zakładów Elektrod Węglowych „1 Maja” w Raciborzu z października 1986 roku, w zakresie korespondencji z Komornikiem Sądu Rejonowego w Gliwicach. Zakład przedstawia informacje dotyczące jednego z byłych pracowników zakładów.