Fabryka Portland-Cementu „SATURN”

Fabryka Portland-Cementu „SATURN”

Fabryka Portland-Cementu „SATURN” w Wojkowicach powstała w oparciu o kapitał właściciela sąsiadującej kopalni węgla kamiennego Jowisz, to jest Towarzystwa Górniczo-Przemysłowego „Saturn” S.A. w Czeladzi.

Na zakupionym w latach 1927-1929, od okolicznych mieszkańców, terenie wybudowano fabrykę oraz rozpoczęto w okolicy Wojkowic wydobycie kamienia wapiennego niezbędnego do produkcji klinkieru i cementu. Pierwszy klinkier wyprodukowano w 1930 roku. Planowana budowa zakładu obejmowała produkcję w oparciu o cztery piece obrotowe, przy zakładanej mocy produkcyjnej na poziomie 360 000 ton klinkieru i cementu. Założenia jednak początkowo nie zostały wprowadzone w życie.

Zakład w latach trzydziestych XX wieku posiadał dwa piece obrotowe, które pozwalały na produkcję około 150 000 ton klinkieru i cementu. Rozbudowa zakładu została przeprowadzona dopiero w latach powojennych. W okresie 1959-1963 rozbudowano cementownię o trzecią linię produkcyjną (o zdolności projektowej 160 000 ton cementu). Podczas rozbudowy zakładu wzniesiono szereg obiektów współtowarzyszących z elektrofiltrami dla odpylenia pieca obrotowego i suszarni węgla. Zainstalowano także elektrofiltry na starych piecach, zabudowano dodatkowy młyn surowca, dostosowano ekspedycję do wysyłki cementu luzem. Elektrofiltry pieców obrotowych do wypały klinkieru cementowego przekazano do eksploatacji w 1971 roku. Szczytową produkcję w ilości 387 000 ton cementownia uzyskała w 1975 roku. W latach 1972-1973, Cementownia „Saturn” i „Grodziec” tworzyły jedno przedsiębiorstwo wielozakładowe, a od roku 1974 Cementownia „Saturn” wchodziła w skład Śląskiego Kombinatu Cementowo-Wapienniczego w Rudnikach i Ogrodzieńcu. Ponowną samodzielność cementownia uzyskała w 1982 roku funkcjonując wówczas jako Cementownia Saturn. Okres transformacji ustrojowej jak dla większości przedsiębiorstw państwowych nie był udany. W roku 1991 podjęto decyzję o likwidacji produkcji klinkieru cementowego i zakład został w 2000 roku sprzedany niemieckiej firmie Dyckerhof, która wyburzyła wszystkie obiekty cementowni (na koniec 2003 roku nie został żaden z obiektów produkcyjnych). Obecnie zagruzowany teren czeka na chętnego.

Źródła:
1. Strona internetowa Gminy Wojkowice

Fabryka Portland-Cementu „SATURN” graficznie

Pismo przedstawia firmówkę Fabryki Portland-Cementu „SATURN” w Wojkowicach – Komornych z 1932 roku. W ówczesnym okresie czasu zakład dopiero od dwóch lat produkował klinkier. Pismo stanowi zaświadczenie potwierdzające odbycie praktyki przez studentkę Politechniki Lwowskiej. Pismo jest podpisane przez pierwszego dyrektora wojkowickiej cementowni inż. Włodzimierza Kwapiszewskiego, który pracował w cementowni aż do 1948 roku.